بررسی کارایی نانولوله کربنی چند دیواره در حذف رنگ ژانوس گرین از محلول های آبی: مطالعه موردی رودخانه گنج نامه همدان

مقدمه: رنگ‌ها در صنایع نساجی، کاغذسازی، چرم سازی، لوازم آرایشی و تولید رنگ کاربردهای فراوانی دارند. با توجه به این‌ که بسیاری از این رنگ‌ها سمی و سرطان­زا می‌باشند، بنابراین حذف آن‌ها از فاضلاب این صنایع امری اجتناب ناپذیر جهت حفظ محیط زیست است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی کارایی حذف رنگ ژانوس گرین توسط نانو لوله کربنی چند دیواره از نمونه حقیقی آب رودخانه گنج‌نامه همدان بود. روش­ها: این مطالعه در مقیاس میدانی-آزمایشگاهی، در بهار 1391 بر روی نمونه آب رودخانه گنج‌نامه همدان انجام شد. تمام مراحل آزمایش تحت شرایط بهینه انجام و به صورت ناپیوسته از نانو لوله‌های کربنی چند دیواره استفاده گردید. اثر متغیرهای pH­، مقدار جاذب، غلظت اولیه رنگ و زمان تماس بر راندمان حذف رنگ ژانوس گرین بررسی گردید. در نهایت ایزوترم‌های جذب رنگ بر روی جاذب براساس مدل‌های لانگمویر، فروندلیچ و تمکین بررسی شد. رسم نمودارها توسط نرم­افزار Sigma Plot نسخه 10 و محاسبه انحراف معیار داده‌ها با آزمون آمـاری توصیفی توسط نسخه 18 نـرم افزار آماری­   SPSSانجام شد. نتایج: نتایج به دست آمده نشان داد که با افزایش زمان تماس تا 75 دقیقه و مقدار جاذب به میزان 02/0 گرم کارایی حذف  رنگ افزایش یافته است. بهترین pH برای حذف رنگ 7 بود. همچنین در بررسی ایزوترم جذب مشخص گردید که جذب رنگ ژانوس گرین بر روی نانو لوله کربنی چند دیواره از ایزوترم جذب لانگمویر تبعیت می‌کند. بحث و نتیجه ­ گیری: نانو لوله‌کربنی چند دیواره می‌تواند به عنوان یک جاذب مؤثر و در دسترس جهت حذف رنگ ژانوس گرین از پساب‌های صنعتی مورد استفاده قرار گیرد.